خوش سیرتان
هرگاه اندیشه کردن را بر کارهایت مقدم داشتی و اول فکر کردی سپس اقدام به انجام عملی نمودی،عاقبت کارهایت نیکو و پسندیده خواهد بود.
میزان الحکمه ج7،ص 538
مقدمه: شیطان اسم جنس است.شامل نخستین شیطان و همه شیطانها می شود.ولی ابلیس اسم خاص است و اشاره به همان شیطانی است که اغواگر آدم شد.او طبق صریح آیات قرآن از جنس فرشتگان نبود بلکه در صف آنها قرار داشت.او از طایفه جن بودکه مخلوق مادی است و در سوره کهف،آیه 50می خوانیم :فسجدوا الا ابلیس کان من الجن، (همگی سجده کردند مگر ابلیس که از طایفه جن است).
با ذکر این مقدمه می گوییم،انگیزه ابلیس در این مخالفت کبر و غرور و تعصب خاصی بودکه به او چیره شد.او چنین می پنداشت که از آدم برتر است و نمی بایست دستور سجده به آدم بر او داده شودبلکه او باید مسجود باشد و آدم بر او سجده کند.
و علت کفر او نیز همین بود که فرمان حکیمانه پروردگار را نادرست شمرد،نه تنها عملا عصیان کرد از نظر اعتقادی نیز معترض بود و بدین ترتیب خود بینی و خود خواهی محصول یک عمر عبادت و ایمان او را به باد داد و آتش به خرمن هستی او افکند.
برکرانه ها:سید محمد رضا طباطبایی نسب
روز عرفه روز دعا و نیایش است و اگر چه روزه آن روز مستحب است، لیکن اگر روزه گرفتن آن روز موجب ضعف شود، آن گونه که انسان نتواند دعاهاى این روز را بخواند، خواندن دعا بر روزه گرفتن مقدم است. (بحار، 123/ 94 124 (
نقش نیایش در رسیدن به رحمت بیکران الهى، با بیان امام صادق (ع) که فرمود: «الدُّعاء کهف الإجابة کما أنّ السّحاب کهف المطر» (کافى، 471/ 2 )
به خوبى روشن است. طبق این بیان نورانى همان طور که ابر، قرارگاه باران است، دعا نیز قرارگاه اجابت است. به بیان دیگر، اجابت در درون دعاست، همانطور که باران در نهاد ابر تعبیه شده است، بنابراین، چنانچه کسى با حسن ظن و خالصانه و عارفانه و به نحو عام دعا کند، خدا هم اجابت خواهد کرد. بخش مهمّى از پیروزى انبیاى بزرگ (ع) نیز به برکت دعا بوده است زیرا تظاهرات و عملیات، بخش «جسمانى» پیروزى را تشکیل مىدهد ولى دعا و نیایش «روح» ظفر است چنانکه امام علىبن موسىالرضا (ع) همواره به اطرافیان خویش مىفرمود: بر شما باد به سلاح پیامبران: «علیکم بسلاح الأنبیاء» آنگاه در پاسخ اینکه سلاح آنان چه بود؟ مىفرمود: دعا.(کافى، ص471/ج2 ).
دعا تنها چیزى است که خدا آن را به انسان تملیک کرده است. انسان جز دعا و تضرع در پیشگاه خداوند مالک چیزى نیست: «یا سریع الرضا اغفر لمن لا یملک إلّا الدّعاء» (مفاتیح الجنان، دعاى کمیل) از این رو در برابر دشمن درون، سلاحى جز ناله ندارد: «و سلاحه البکاء» (مفاتیح الجنان، دعاى کمیل) دشمن بیرون را مىتوان با سلاح سبک و سنگین از پا درآورد ولى شیطان و دشمن سرسخت درون را تنها با اشک در برابر خدا مىتوان رام کرد.